Ja, dat lees je goed. Ethiopië is het land waar koffie ontdekt werd. En daar zijn we maar wat dankbaar voor! Het Oost-Afrikaanse land staat op een mooie plek 5 in het lijstje van koffieproducerende landen. We duiken in de koffiegeschiedenis, de ligging, de verschillende koffieregio’s en de koffieceremonies van het land.
Oké, Ethiopië is dus de plek waar koffie ‘geboren’ werd. Maar hoe zit dat dan precies? Daar is geen eenduidig antwoord op te vinden. Er bestaan een aantal verhalen, sommige wat geloofwaardiger dan andere, die allemaal terugwijzen naar één bewering: koffie is ontdekt in Ethiopië. Dit zijn de 2 bekendste verhalen.
Er bestaat een verhaal waarin verteld wordt dat de Ethiopische geitenhoeder Kaldi de grote ontdekker van koffie was, en wel in het jaar 850 na Christus. Kaldi’s geiten aten de vruchten van (wat later bleek) een koffieboom. Die vruchten zorgden ervoor dat de geiten heel druk deden. Daar was Kaldi zo van onder de indruk, dat hij de koffiebonen meenam naar een monnik. Deze monnik was ervan overtuigd dat dit het werk was van de duivel. Zijn reactie: verbranden in het vuur. Weg ermee! Totdat de verbrande bonen een wel heel lekkere geur verspreidden. De geur van verse koffie – we kennen ‘m allemaal. Toch duurde het nog zo’n 50 jaar voordat de Ethiopiërs op het idee kwamen om er een drankje van te maken. Koffie dus.
Waar mythes en legendes de ronde doen, zijn vaak ook wetenschappers die een tegengeluid geven. Zo ook bij de ontdekking van koffie. Biologische wetenschappers hebben studies verricht om de oorsprong van koffie te onderzoeken. Zij ontdekten dat de Arabica-koffieboom al in de prehistorie in Ethiopië te vinden was, en dat de vruchten en bonen van de boom ook in die tijd al geconsumeerd werden door de bevolking. Uit opgravingen blijkt dat de bevolking niet alleen koffie als voedsel bereidde, maar ook als drankje dronk.
Al eeuwenlang groeien er in Ethiopië wel duizend soorten koffiebonen in het wild. Dat is niet zo gek, want het land heeft een perfecte geografische ligging voor koffieteelt. Het ligt middenin de Koffiegordel, tussen de Steenbokskeerkring en Kreeftskeerkring en vrij dicht bij de evenaar. Ook de klimaatomstandigheden in Ethiopië zijn zeer gunstig voor de koffieteelt. Het is een bergachtig land, met diepe gronden en weelderige vegetatie. Dankzij de goede klimaatomstandigheden hoeven de boeren geen moeite te doen om de groei van de koffiebomen te stimuleren. Ze hoeven geen gebruik te maken van chemicaliën en ook geen extra bomen te planten om schaduw te creëren. Superfijn!
In Ethiopie zul je alleen maar Arabicabomen tegenkomen. De omstandigheden voor deze koffievariëteit zijn zo perfect, dat het geen zin heeft om hier Robustabomen of andere soorten te telen. Zoals je net al las, zorgen de goede klimaatomstandigheden en de gunstige ligging van het land ervoor dat de Arabicagewassen vanzelf groeien.
De koffie in Ethiopië wordt op de natuurlijke of op de gewassen manier verwerkt. De natuurlijke manier is de populairste verwerkingsmethode. Daar zijn ze in de begindagen van de koffieverwerking mee begonnen, en dat zijn de meeste koffieboeren blijven doen. Voor de gewassen methode is vaak nieuwe apparatuur nodig die niet alle koffieboeren kunnen financieren.
In Ethiopië zijn er een vijftal bekende koffieregio’s waar koffie wordt verbouwd.
Sidamo is een vruchtbaar gebied in het zuiden van Ethiopië. Hier zijn de omstandigheden voor koffieteelt perfect: er is veel hooggebergte en het ligt bij het Awasa-meer in de Riftvallei. De temperaturen zijn goed en er valt voldoende regen. Het gebied bestaat uit 20 verschillende ‘woredas’ (administratieve gebieden) die allemaal verschillende hoogtes en microklimaten bevatten. Daardoor kunnen de kwaliteiten van de koffiebonen uit dit gebied verschillen, hoewel ze wel allemaal Sidamo worden genoemd.
Hoogtemeters van dit gebied: 1500 tot 2200 meter
Oogst: tussen oktober en februari
Smaaktonen koffiebonen: fruitig, bloemig
Yirgacheffe is een gebied in de Sidamo-regio. Het valt dus officieel onder Sidamo, maar omdat de kwaliteit van de koffiebonen in dit gebied zo goed is, staat het bekend als een eigen microregio. Het is er erg dichtbevolkt. In dit gebied wordt koffie geteeld door bijna 44.000 boeren, die zijn onderverdeeld in 26 coöperaties.
Hoogtemeters van dit gebied: 2000 meter en hoger
Oogst: tussen oktober en februari
Smaaktonen koffiebonen: bloemig, kruidig, citrus, bessen
Ook Guji ligt in de regio Sidamo en wel in het zuiden. Net als koffie uit Yirgacheffe is de koffie uit Guji van hoge kwaliteit, die daarom bekend is om zijn eigen naam. Koffie uit deze regio is zeer geliefd door professionele branders van over de hele wereld. Het gebied is mooi groen en heuvelachtig: perfect voor koffieteelt.
Hoogtemeters van dit gebied: 1500 meter en hoger
Oogst: tussen oktober en februari
Smaaktonen koffiebonen: bloemig, citrus, zwarte thee
In Harrar ligt de oorsprong van koffie. Je vindt het in het oosten van het land. De koffie die hier wordt geteeld, staat bekend om zijn hoge kwaliteit. Uniek is de wijnachtige aard van de koffieboon. Meestal worden de bonen uit Harrar in espressomelanges gestopt, om een fruitig smaakje aan de koffie te geven.
Hoogtemeters van dit gebied: 1300 tot 1900 meter
Oogst: tussen oktober en februari
Smaaktonen koffiebonen: rode wijn, donkere bessen
Sidamo, Yirgacheffe en Harar mogen dan bekende koffieregio’s zijn, Limu mag zeker niet vergeten worden. Hier komen een paar zeer goede koffies vandaan. Sterker nog, gewassen koffie uit Limu wordt als een van de beste hooglandkoffies van heel Ethiopië gezien. Leuk om te weten: de koffieboon heeft een opvallend ronde vorm.
Hoogtemeters van dit gebied: 1100 tot 1900 meter
Oogst: tussen oktober en februari
Smaaktonen koffiebonen: wijnachtig, spicy, bloemig
Koffie zit diep geworteld in de Ethiopische cultuur. Het is een ontzettend belangrijk onderdeel van het dagelijks leven. Veel grote evenementen beginnen met een koffieceremonie. Die duurt zo’n 2 tot 3 uur en wordt door verschillende gezinnen georganiseerd. Kort uitgelegd gaat een Ethiopische koffieceremonie als volgt:
Wie op reis gaat naar Ethiopië, kan bepaalde koffieceremonies bijwonen. Bijzonder toch?
Wist je dat…
28% van de totale export van Ethiopië bestaat uit koffie-export. Ruim een kwart dus. Dat is niet zo gek als je beseft dat maar liefst 15 miljoen (van de bijna 124 miljoen) Ethiopiërs werkzaam is in de koffiebranche.
Ethiopië is het land waar koffie als eerst ontdekt werd. Daar gaan legendes over rond, maar ook wetenschappelijke bewijzen. Biologische wetenschappers ontdekten door opgravingen in ieder geval dat de Ethiopiërs in de prehistorie al koffiebereidingen dronken en aten.
Ethiopië is een van de landen waar koffie van de hoogste kwaliteit wordt geteeld. De omstandigheden en ligging van het land zijn perfect, waardoor de koffiebomen goed kunnen groeien. Dat heeft heerlijk fruitige koffiebonen tot gevolg.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een Liquid Amber kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Clever Dripper 500ml Large is de grootste variant. Geschikt voor 2 tot 4 kopjes. En een van de eenvoudigste zetmethodes.
De Acaia Lunar, hetzelfde strakke en stijlvolle ontwerp, maar nu in een kleiner en compacter formaat. Verkrijgbaar in Zwart, Zilver of Wit.
De 1Zpresso X-Pro S is het instapmodel handmolen van 1Zpresso die geschikt is voor zowel filter als espresso. Een prima molen voor de beginnende thuisbarista.
De Chemex Classic Koffiemaker 6 kops is de meest populaire variant. Perfect voor 4 tot 6 koppen koffie per keer.
De 1Zpresso JX-Pro handmolen is geschikt voor zowel filterkoffie als espresso. De molen is 12.5 micron per klik af te stellen.
Verse filterkoffie met één duw! De AeroPress Coffee Maker is de ideale filter zetmethode voor thuis. Geschikt voor 1 tot 2 kopjes per keer.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een American Cherry kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Hario V60 Drip Kettle Buono is de ideale waterketel voor filterkoffie. Geschikt voor vrijwel iedere warmtebron. Perfect voor de beginner.
De allernieuwste versie van de AeroPress; de AeroPress Clear. Dezelfde gepatenteerde techniek, nu in een kristalhelder transparant jasje.
De Moccamaster KBG Select doet door z'n retro looks denken aan een oldschool koffiezetapparaat. De smaak van de koffie is echter van topklasse.
Deze Hario V60 dripper is uitgevoerd in glas en afgewerkt met een zwart plastic voet en houder. Maat 02, dus geschikt voor 2-4 kopjes.
Sage The Barista Express is de eerste koffiemachine van Sage met ingebouwde bonenmaler, dosering en extractie. Perfect voor beginners en experts.
De Fellow Stagg EKG is dé perfecte elektrische waterketel voor iedere (thuis)barista. Tot op de graad nauwkeurig. En in maagdelijk wit.
Dat wil jij toch ook? Lekker makkelijk! Twee keer per maand onze nieuwsbrief in je inbox. Met tips voor nieuwe koffiebars, exclusieve winacties en de lekkerste koffie recepten.
