Abonnees op onze nieuwsbrief hebben het laatst al in hun mailbox voorbij zien komen: koffie wordt duurder. En als je het nog niet via onze nieuwsbrief had gelezen (een mooi moment om je alsnog in te schrijven!), dan had je het misschien al wel gemerkt in jouw favoriete koffiespeciaalzaak.
Simon Lévelt bijvoorbeeld, een van de bekendere koffie- en theebedrijven, heeft de prijzen voor hun koffiebonen per 1 november 2021 met 8% verhoogd. ‘Een minder leuk nieuwtje’, zoals ze het zelf op hun website benoemen, maar wel noodzakelijk om door te voeren. Hoe komt dat dan precies? In dit blog leggen we je de oorzaken van de prijsstijging van koffie uit en vertellen we je wat jij er de komende tijd concreet van zult merken.
Dat de prijs van koffiebonen (en straks waarschijnlijk ook van jouw kop koffie) omhoog gaat, heeft alles te maken met de C-prijs van koffie. Dat is de wereldhandelsprijs voor koffie zoals die op de grondstoffenmarkt wordt bepaald. Het vaststellen van de C-prijs voor arabicabonen gebeurt in New York, op de InterContinental Exchange, en voor robustabonen gebeurt dat in Londen. Zowel aanbieders en inkopers van grote multinationals als beursspeculanten zijn hier dagelijks verantwoordelijk voor.
De C-prijs is een soort referentiepunt, een basisprijs. Hij wordt uitgedrukt in dollar per Amerikaanse pond (454 gram) groene koffie. De hoogte van de prijs wordt gebaseerd op vraag en aanbod. Stijgt de vraag of daalt het aanbod, dan stijgt de C-prijs. Maar daalt de vraag of stijgt het aanbod, dan zal de C-prijs zakken. Ook voorspellingen van handelaren over de toekomstige vraag en het aanbod zijn van invloed op de hoogte van de C-prijs.
Veel inkooppartijen bepalen hun prijsopbouw voor koffie aan de hand van de C-prijs. Een voorbeeld van zo’n inkooppartij is een koffiebranderij. Die koopt grote partijen groene koffiebonen in, brandt ze en verkoopt ze vervolgens door aan horecazaken en winkels. Heeft de koffiebranderij de bonen ingekocht voor een hogere C-prijs? Dan zul je dit altijd terugzien in de aanschaf van koffiebonen of de bestelling van jouw kop koffie.
Nu is het zo dat de C-prijs van arabicabonen eind 2021 maar liefst 80% gestegen is. Voor robustabonen geldt een stijging van 67% . Dat zijn behoorlijke cijfers! Voor die stijgingen zijn hoofdzakelijk drie oorzaken aan te wijzen.
Koffie groeit het best op de vruchtbare grond van hoger gelegen gebieden waar het lekker warm is, het veel regent én waar geen vorst voorkomt. Dat zijn dus vooral de gebieden rondom de evenaar, om precies te zijn tussen de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring. Dit gebied wordt ook wel de ‘koffiegordel’ of ‘coffeebelt’ genoemd. De top 10 koffieproducerende landen die je hier van west naar oost vindt, zijn Mexico, Guatemala, Honduras, Colombia, Brazilië, Uganda, Ethiopië, India, Vietnam en Indonesië.
Veruit het grootste koffieland ter wereld is Brazilië. Dit land laat andere landen uit de koffiegordel ver achter zich op het gebied van koffieproductie. Ter vergelijking: Brazilië komt aan een productie van 2.592.000 ton koffie per jaar, terwijl Vietnam, de nummer twee op de wereldranglijst, jaarlijks rond de 1.650.000 ton koffie produceert. Dat is dus ongeveer 1,5 keer zoveel.
Nu is het zo dat de weersomstandigheden in Brazilië het afgelopen jaar niet erg gunstig waren voor de koffieproductie van het land. Er is daar bijvoorbeeld veel vorst geweest, wat zeer slecht is voor de bloei van de jonge koffieplant. Daarnaast is er heel weinig regen gevallen. Daardoor zijn ook de koffiebessen niet volledig tot groei kunnen komen. Dat betekent niet alleen dat de oogst in 2021 enorm is tegengevallen, zowel in volume als in kwaliteit, maar ook dat veel koffieplanten blijvend beschadigd zijn.
Deze slechte oogst maakt dat Brazilië dus niet veel koffiebonen van goede kwaliteit heeft geproduceerd het afgelopen jaar. Er is dus sprake van een soort schaarste. En wat betekent schaarste voor de prijs van een product? Een prijsstijging! En dat terwijl de vraag naar koffiebonen nog altijd erg hoog is. Dat is dan ook precies een van de redenen waarom koffie duurder is geworden.
Corona heeft op vele vlakken grote impact gehad. Zo ook op de wereldwijde logistiek. Omdat er van over de hele wereld veel minder vraag en aanbod was, hebben vervoersbedrijven hun capaciteiten drastisch verminderd. Soms zelfs gehalveerd ten opzichte van vóór de pandemie. Dat heeft ook invloed gehad op andere bedrijven die afhankelijk zijn van wereldwijde inkoop. Zij hebben hun voorraden flink moeten terugdringen.
Nu corona (onder andere door vaccinatieprogramma’s) meer onder controle is, komt vraag en aanbod wereldwijd weer op gang. Dat betekent dat bedrijven hun voorraden weer gaan aanvullen. Daarvoor plaatsen ze soms wel drie keer zoveel bestellingen als dat ze normaal doen: de ingeperkte voorraad van tijdens de pandemie moet immers weer worden opgebouwd. Maar al die bestellingen moeten alleen ook allemaal verscheept worden. Dat leidt tot een sterkere vraag naar containerruimte op vrachtschepen. En omdat er minder beschikbare ruimte is op de vrachtschepen én minder containers zijn, betekent dat meer concurrentie.
Het gevolg? Torenhoge containerprijzen. Een voorbeeld: een container die van Brazilië naar de US werd verscheept kostte vóór de pandemie 2.000 dollar, terwijl de prijs in juli al op 4.000 lag. Het gaat zelfs rond dat er containers naar Nederland zijn verscheept voor 10.000 dollar. Een stijging van maar liefst 540%!
Deze logistieke problemen zijn er ook bij de verscheping van koffiebonen. Dat heeft ook weer te maken met de slechte weersomstandigheden in Brazilië. Omdat de oogstvolume door deze slechte weersomstandigheden een stuk minder is dan normaal, is de frequentie van de export van de koffiebonen een stuk lager. De route vanuit Brazilië is dan ook een stuk duurder geworden. En dat wordt doorberekend in de prijs van de koffiebonen zelf.
Het is je ongetwijfeld niet ontgaan dat de gasprijzen in 2021 flink gestegen zijn. Of je dit nu al in je portemonnee merkt of in het nieuws voorbij hebt zien komen: het is voor velen al langere tijd onderwerp van gesprek. Die verhoogde gasprijzen zijn niet alleen in huishoudens merkbaar. Ook bedrijven ervaren hier de gevolgen van. Dus ook koffiebranderijen. In koffiebranderijen worden groene koffiebonen geroast door koffieroasters: grote machines die verwarmd worden door heel veel gas. Voor het roasten van een koffieboon is namelijk flink veel hitte nodig. En omdat koffiebranderijen daar dus meer voor moeten betalen, zul je dit ook merken in de prijs die je voor jouw koffiebonen of kop koffie betaalt.
Als consument zul je op dit moment wellicht nog niet direct veel van de prijsstijging merken. Dat komt omdat veel koffiebedrijven koffie ver vooruit inkopen en deze voorraad van vóór de prijsstijging momenteel nog in hun bezit hebben. Maar de verwachting voor 2022 is in ieder geval wel dat de prijzen omhoog zullen gaan en hoog zullen blijven. In sommige koffiewinkels, zoals Simon Lévelt, zul je de prijsverhoging nu al zien, terwijl de prijs van je kop koffie in jouw favoriete horecazaak waarschijnlijk pas later omhoog zal gaan.
Hoe lang die prijsverhoging door zal zetten, is moeilijker te voorspellen. Het is bijvoorbeeld nog afwachten wat het gevolg gaat zijn van de kapotgevroren koffieplanten in Brazilië – hoewel dat er vooralsnog niet heel rooskleurig uitziet. Bovendien is het nog niet vast te stellen hoe lang de coronapandemie nog gaat duren en wat dat met welk land doet. Vind je de prijsfluctuatie van koffie interessant? Op Koffietje.nl houden we je erover op de hoogte!
De Acaia Lunar, hetzelfde strakke en stijlvolle ontwerp, maar nu in een kleiner en compacter formaat. Verkrijgbaar in Zwart, Zilver of Wit.
De 1Zpresso X-Pro S is het instapmodel handmolen van 1Zpresso die geschikt is voor zowel filter als espresso. Een prima molen voor de beginnende thuisbarista.
De Hario V60 Drip Kettle Buono is de ideale waterketel voor filterkoffie. Geschikt voor vrijwel iedere warmtebron. Perfect voor de beginner.
De Chemex Classic Koffiemaker 6 kops is de meest populaire variant. Perfect voor 4 tot 6 koppen koffie per keer.
Deze Hario V60 dripper is uitgevoerd in glas en afgewerkt met een zwart plastic voet en houder. Maat 02, dus geschikt voor 2-4 kopjes.
De Fellow Stagg EKG is dé perfecte elektrische waterketel voor iedere (thuis)barista. Tot op de graad nauwkeurig. En in maagdelijk wit.
De 1Zpresso JX-Pro handmolen is geschikt voor zowel filterkoffie als espresso. De molen is 12.5 micron per klik af te stellen.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een Liquid Amber kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Moccamaster KBG Select doet door z'n retro looks denken aan een oldschool koffiezetapparaat. De smaak van de koffie is echter van topklasse.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een American Cherry kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Clever Dripper 500ml Large is de grootste variant. Geschikt voor 2 tot 4 kopjes. En een van de eenvoudigste zetmethodes.
Verse filterkoffie met één duw! De AeroPress Coffee Maker is de ideale filter zetmethode voor thuis. Geschikt voor 1 tot 2 kopjes per keer.
Dat wil jij toch ook? Lekker makkelijk! Twee keer per maand onze nieuwsbrief in je inbox. Met tips voor nieuwe koffiebars, exclusieve winacties en de lekkerste koffie recepten.
