Het voelt als een genadeloze straf voor de koffieliefhebber: maagpijn door koffie. De smaak van koffie en het energieke gevoel zijn fantastisch, maar hoe pijnlijk is het – letterlijk en figuurlijk – als je dat moet bekopen met buikkrampen? Wij zijn benieuwd hoe die maagpijn nu precies ontstaat. Komt het bijvoorbeeld omdat je koffie op een nuchtere maag drinkt? Of ligt het aan de cafeïne? Veel vragen, maar wij hebben de antwoorden voor je op een rij gezet.
Het is voor veel mensen een logische eerste verklaring: de maagpijn die koffie veroorzaakt, komt door de cafeïne die erin zit. Toch is dat niet helemaal waar. Cafeïne kan inderdaad de maagwand irriteren en brandend maagzuur veroorzaken, maar het is niet het enige stofje dat voor maagpijn zorgt. Het gaat om een combinatie van meerdere stoffen die de maagzuurafscheiding in de maagcellen stimuleren, namelijk:
Er zijn dus meerdere stofjes die in combinatie met elkaar maagpijn kunnen veroorzaken. Maar is er ook een stofje dat die maagklachten dan weer tegengaat? Jazeker! Doctor Somoza (Universiteit van Wenen) en haar collega’s ontdekten per toeval dat N-methylpyridium (NMP) de productie van zuur door de maagcellen blokkeert. Dat is een stofje dat vrijkomt als koffiebonen geroosterd worden. Omdat dark roast-koffie en espresso’s gemaakt zijn van donker gebrande bonen, bevatten ze meer van NMP én minder catecholen en C5HTs. Je kunt daarom beter voor deze koffiesoorten gaan als je maagpijn krijgt van koffie.
Koffie heeft een bepaalde aciditeit, oftewel zuurtegraad. Dat is onvermijdelijk. Sterker nog, er is aciditeit nodig om een gebalanceerde koffie te krijgen. Zo heeft koffie ook een bepaalde zoet- en bitterheid nodig om in balans te raken. Maar die aciditeit kan wel maagpijn veroorzaken, zeker bij mensen die al vaker last hebben van brandend maagzuur.
Goed nieuws: niet elke koffiesoort heeft een hoge zuurgraad. Er zijn dus ook bepaalde koffies die je maag makkelijker kan verwerken en minder maagpijn veroorzaken. Een voorbeeld is cold brew coffee: een koffie die wordt gebrouwen met koud water, waardoor de zuurtegraad maar liefst 66% lager is ten opzichte van ‘normaal’ gebrouwen koffie. Een betere keuze dus als je je maagpijn na een kop koffie wil aanpakken!
De hoge zuurgraad van koffie maakt dat het niet verstandig is om dit drankje te drinken op een nuchtere maag. Maar dat is niet de enige reden. Drink je namelijk koffie op een nuchtere maag, dan laat je maag extra HCL-zuur vrij. Dat is een stofje dat in principe vrijkomt als er voedsel in de maag komt dat verteerd moet worden. Koffie is alleen geen vast voedsel, dus zal het HCL-zuur zich voornamelijk te goed doen aan je maagwanden. En dat veroorzaakt brandend maagzuur en pijn. Je kunt daarom beter zorgen voor een buffer in je maag als je koffie wil drinken. Die buffer creëer je bijvoorbeeld door iets kleins te eten, maar ook een simpel glas water met citroen kan er al voor zorgen dat de maagpijn door koffie minder wordt.
Hoewel bovenstaande informatie misschien in eerste instantie anders doet vermoeden, is koffie niet slecht voor je maag. Ja, het verhoogt de zuurgraad in de maag en daardoor kunnen mensen die last hebben van brandend maagzuur eerder maagpijn krijgen. Maar schadelijk is het niet. Het is ook zeker niet zo dat iedereen die koffiedrinkt last krijgt van zijn of haar maag. Sommigen zullen zelfs na 6 koppen koffie helemaal niets merken aan hun buik! Mocht je wel maagklachten krijgen nadat je koffie hebt gedronken, kies dan voor donker gebrande bonen. Daar zitten minder catecholen en C5HTs in (die maagpijn kunnen veroorzaken) en meer van NMP (dat maagpijn tegen kan gaan). Drink daarnaast ook geen koffie op een nuchtere maag; ook dat kan de maag irriteren.
Krijg jij wel eens maagpijn door koffie?