Sommige dingen gaan gewoon heel goed samen. Karamel en zeezout bijvoorbeeld. En aardbeien en chocola. Friet en mayonaise is er nog zo eentje. Maar wat ons betreft spant koffie met alcohol toch écht wel de kroon! Het bittere van koffie in combinatie met het zoete van likeur is een gouden combinatie – en dat zijn velen het met ons eens, gezien de populariteit van koffie met alcohol alsmaar blijft stijgen.
Er zijn inmiddels heel veel soorten koffiespecials met alcohol bedacht. Veel daarvan, zoals de Irish koffie, French koffie, Spanish koffie en Italian koffie, kun je op de meeste restaurantkaarten wel vinden. Anderen zijn wat onbekender (maar daardoor niet minder lekker). In dit blog zetten we bekende en minder bekende koffiespecials met alcohol op een rijtje. Waar komen ze vandaan, hoe smaken ze en hoe maak je ze?
We beginnen met een hele populaire: de Irish koffie. Voor velen een ultieme koffiespecialiteit om in het najaar en in de winter lekker mee op te warmen. Ook als afsluiter van een diner doet ‘ie het erg goed.
Een traditionele Irish koffie bestaat uit zwarte koffie met Ierse whisky, een schep suiker en half opgeklopte room.
Je verwacht het niet, maar Irish koffie vindt zijn oorsprong in Ierland. Om precies te zijn in Limerick County, op de plek waar nu Shannon Airport ligt. Daar was vroeger een baai (Foynes) waar bootvliegtuigen veilig konden landen. In 1942 was Joe Sheridan de grote baas van deze baai. Ergens dat jaar, in de winter, landde een vliegboot van Pan American Airlines vanuit New York op Foynes. Toen de bemanning van deze vliegboot arriveerde, bestierven zij het van de kou. Sheridan besloot hen op te warmen door hen koffie met suiker, een dot room én een flinke scheut whisky te geven. Toen een van de bemanningsleden vroeg of deze koffiespecialiteit toevallig uit Brazilië kwam, sprak Sheridan zijn beroemde zin uit: ‘No my friend, this is Irish coffee’.
Sheridan bleef dit drankje schenken aan de passagiers van de vliegboten die bij Foynes aankwamen. Pas jaren later, in 1952, werd het recept mee buiten Ierland genomen. Dat deed Stanton Delaplane, een Amerikaanse reisauteur. Hij introduceerde de Irish koffie in het Buena Vista Café in San Fransisco. Toen hij een keer een artikel over dit drankje schreef voor de krant waarvoor hij toen werkte, werd Irish koffie al snel wereldwijd bekend.
Een Irish koffie maken is niet heel moeilijk: binnen 10 minuten kan het drankje al voor je neus staan. Maar wil je deze koffiespecialiteit op z’n best ervaren, dan is het belangrijk dat je de juiste ingrediënten en hoeveelheden gebruikt. Schenk het drankje op in een speciaal glas voor Irish koffie en de smaakbeleving is helemáál compleet!
Ingrediënten
40 ml Ierse whisky
100 ml hete, zwarte koffie
2 theelepels bruine basterdsuiker of kandijsuiker
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Bereidingswijze
Sláinte! (Proost in het Iers ?)
Houd je wel van likeuren met sinaasappelsmaak? Dan is de kans groot dat je een liefhebber zult zijn van French koffie. Deze koffiespecialiteit bevat in de basis namelijk Grand Marnier of Cointreau, de bekende, bitterzoete sinaasappellikeuren. Hij is iets minder bekend dan zijn grote broer, de Irish koffie, maar qua smaak doen ze zeker niet voor elkaar onder.
Wil je een klassieke versie van de French koffie maken, dan gebruik je Grand Marnier of Cointreau, zwarte koffie, een eetlepel suiker en half opgeklopte room.
Hoewel de naam misschien anders doet vermoeden, is het bij French koffie nooit helemaal duidelijk geworden of deze koffie zijn oorsprong vindt in Frankrijk. Of dat deze koffiespecialiteit is uitgevonden door een Fransman, dat zou volgens de naam natuurlijk ook nog kunnen. Wat in ieder geval vaststaat, is dat er Franse likeur wordt gebruikt om deze koffiespecialiteit te zetten: Grand Marnier of Cointreau. En daardoor kunnen we toch die link met Frankrijk leggen.
Koffie met alcohol werd in de 19e eeuw al in Frankrijk geschonken. Daarmee bestond koffie met Franse likeur al een stuk eerder dan Irish koffie, want die werd pas in de jaren 40 van de 20e eeuw uitgevonden. De Fransen noemden een koffie met alcohol destijds een ‘gloria’, oftewel ‘vreugde’. Waarschijnlijk omdat de combinatie koffie met alcohol ze heel veel vreugde bracht – en dat snappen wij natuurlijk wel.
French koffie lijkt in de bereiding erg op Irish koffie. Het verschil zit ‘m in het type likeur, want bij French koffie gebruik je Grand Marnier of Cointreau en Irish koffie maak je met whisky. Grand Marnier en Cointreau zijn qua smaak best vergelijkbaar met elkaar. Wil je jouw French koffie lekker sterk, dan kies je voor Cointreau.
Ingrediënten
40 ml Grand Marnier of Cointreau
100 ml hete, zwarte koffie
2 theelepels bruine basterdsuiker of kandijsuiker
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Bereidingswijze
Á votre santé!
Na de French koffie zakken we nog iets verder af naar het zuiden en wel voor Spanish koffie. Spanish koffie wordt gemaakt met Tia Maria of Likeur 43. Likeur 43 is een Spaanse likeur met vanillesmaak, die perfect combineert met koffie. Ook Tia Maria is een Spaanse likeur, maar dan met wat meer koffie- en chocoladetonen. Zowel koffie met Likeur 43 als Tia Maria is – volgens ons – een gouden combi.
Spanish koffie is een koffiespecialiteit die wordt gemaakt met koffie, Tia Maria of Likeur 43, half opgeklopte slagroom en een snuf kaneel.
Spanish koffie smaakt chocolade- en vanilleachtig – en dat is precies waarom deze koffiespecialiteit bij zovelen in de smaak valt. Benieuwd hoe je ‘m maakt? Wij leggen je stap voor stap uit hoe.
Ingrediënten
40 ml Tia Maria of Likeur 43
100 ml hete, zwarte koffie
2 theelepels bruine basterdsuiker of kandijsuiker
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Chocoladeschaafsel of cacaopoeder (ter garnering)
Kaneel (ter garnering)
Bereidingswijze
¡Salud!
Ben jij een echte zoetekauw? Dan is Italian koffie écht iets voor jou. In de basis van deze koffiespecialiteit vind je namelijk amaretto, de bekende Italiaanse likeur met amandelsmaak. En ja, die is zoet. Het bittere van de koffie brengt deze koffiespecialiteit wat meer in balans en dat maakt ‘m erg lekker.
Italian koffie is koffie met amaretto, donkere basterdsuiker of rietsuiker en slagroom.
De bereidingswijze van een Italian koffie is vrijwel precies hetzelfde als de bereidingswijze van een Irish koffie, alleen vervang je de whisky voor amaretto. Ben je niet zo’n zoetekauw? Speel dan gerust met de hoeveelheid suiker die je in de koffie schept.
Ingrediënten
40 ml amaretto
100 ml hete, zwarte koffie
2 theelepels bruine basterdsuiker of kandijsuiker
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Bereidingswijze
Saluti!
Terug naar ons kikkerlandje, en wel naar Fryslân! Daar komt namelijk de koffiespecialiteit Dokkumer koffie vandaan: een koffie met een scheut beerenburg. Dat is een kruidenbitter op basis van jenever. De Dokkumer koffie wordt vaak de Friese variant op Irish koffie genoemd. En hoewel dat ergens misschien ook wel zo is, zien ze het in Friesland zelf gewoon als heerlijke, lokale specialiteit. Eentje waar ze – terecht – maar al te trots op zijn.
Een traditionele Dokkumer koffie bestaat uit koffie met beerenburg, bruine basterdsuiker en slagroom. Bovenop wordt vaak nog wat kandijgruis gestrooid als garnering.
Uit Friesland, dat was al duidelijk.
Het zal je niet verbazen, maar de bereidingswijze van een Dokkumer koffie lijkt weer erg op die van een Irish koffie. We schreven het al eerder: het wordt niet voor niets de Friese variant op Irish koffie genoemd!
Ingrediënten
40 ml beerenburg
100 ml hete, zwarte koffie
2 theelepels bruine basterdsuiker of kandijsuiker (afgestreken)
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Bereidingswijze
Tsjoch!
Zin om een aparte koffiespecialiteit te proberen? Dan is Jamaican koffie het proberen waard. In deze koffiespecialiteit zit rum. Ja, dat drinken we normaal in onze Malibu-cola, maar geloof ons: de combinatie met koffie is eigenlijk veel beter. Afhankelijk van het soort rum dat je gebruikt smaakt je koffie lichtzoet tot noot- en specerijachtig. Wij krijgen er stiekem toch een beetje tropische vibes van, van zo’n Jamaican koffie!
Jamaican koffie bestaat uit zwarte koffie, rum, suiker en slagroom.
Je kunt helemaal zelf bepalen welke rum je in je Jamaican koffie doet. Witte rum smaakt vooral zoet, terwijl je in bruine rum verschillende soorten specerijen proeft. Deze koffiespecialiteit wordt extra lekker als je er wat chocoladeschaafsel op strooit. Dat combineert namelijk goed met de nootachtige smaak van de rum.
Ingrediënten
40 ml rum
100 ml hete, zwarte koffie
2 theelepels bruine basterdsuiker of kandijsuiker (afgestreken)
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Eventueel: chocoladeschaafsel
Bereidingswijze
Cheers!
Dacht je dat je tequila alleen kon drinken met een partje citroen en een lik zout? Dan hebben we nieuws voor je: dit alcoholische drankje kan ook prima in je koffie! Dan wordt het Mexican koffie genoemd. In traditionele Mexican koffie wordt ook nog Kahlua geschonken. De toevoeging van Kahlua maakt deze koffiespecialiteit heerlijk zoet, met tonen van vanille en karamel. Probeer het eens en laat je verrassen.
Bestel je een Mexican koffie, dan krijg je een zwarte koffie met een deel tequila en een deel Kahlua. De koffie wordt afgemaakt met wat slagroom en (optioneel) een snufje cacaopoeder.
Voor een Mexican koffie heb je twee alcoholische dranken nodig: tequila en Kahlua. De oorspronkelijke verhouding tussen deze twee is 50/50, maar speel hier gerust een beetje mee als je wil. Maak eventueel af met een snufje cacaopoeder.
Ingrediënten
20 ml tequila
20 ml Kahlua
100 ml zwarte koffie
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Eventueel: snufje cacaopoeder
Bereidingswijze
¡Salud!
Duivels lekker, deze koffie-alcoholspecialiteit. In een Satans koffie vind je gembersmaken terug – er zit gehakte gember en gembernat in – en dat maakt deze koffie erg pittig. Zoiets heb je nog nooit geproefd! Hij is (nog) niet heel bekend en ook niet op iedere menukaart te vinden, maar mocht je ‘m tegenkomen: probeer hem eens.
Satans koffie bevat rum, gehakte gember en gembernat. Die ingrediënten maken het een pittige koffie. Om het scherpe randje er een beetje af te halen, wordt er wat suiker en slagroom aan de koffie toegevoegd.
De grote ster in Satans koffie: gember (en ook wel bruine rum). Doordat de gember er zowel gehakt als in siroopvorm in voorkomt, krijg je een scherpe en toch ook zoete smaak. Vind je gember al snel té sterk smaken? Doe er dan wat minder van in de koffie.
Ingrediënten
100 ml sterke, zwarte koffie
30 ml bruine rum
2 eetlepels gehakte gember
2 eetlepels gembernat (bijvoorbeeld gembersiroop)
2 theelepels donkere basterdsuiker
2 eetlepels half opgeklopte slagroom (zoet of ongezoet naar voorkeur. Niet uit een spuitbus!)
Bereidingswijze
Proost!
De 1Zpresso X-Pro S is het instapmodel handmolen van 1Zpresso die geschikt is voor zowel filter als espresso. Een prima molen voor de beginnende thuisbarista.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een Liquid Amber kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Fellow Stagg EKG is dé perfecte elektrische waterketel voor iedere (thuis)barista. Tot op de graad nauwkeurig. En in maagdelijk wit.
Verse filterkoffie met één duw! De AeroPress Coffee Maker is de ideale filter zetmethode voor thuis. Geschikt voor 1 tot 2 kopjes per keer.
De Acaia Lunar, hetzelfde strakke en stijlvolle ontwerp, maar nu in een kleiner en compacter formaat. Verkrijgbaar in Zwart, Zilver of Wit.
Deze Hario V60 dripper is uitgevoerd in glas en afgewerkt met een zwart plastic voet en houder. Maat 02, dus geschikt voor 2-4 kopjes.
De 1Zpresso JX-Pro handmolen is geschikt voor zowel filterkoffie als espresso. De molen is 12.5 micron per klik af te stellen.
De allernieuwste versie van de AeroPress; de AeroPress Clear. Dezelfde gepatenteerde techniek, nu in een kristalhelder transparant jasje.
De Moccamaster KBG Select doet door z'n retro looks denken aan een oldschool koffiezetapparaat. De smaak van de koffie is echter van topklasse.
De Chemex Classic Koffiemaker 6 kops is de meest populaire variant. Perfect voor 4 tot 6 koppen koffie per keer.
Sage The Barista Express is de eerste koffiemachine van Sage met ingebouwde bonenmaler, dosering en extractie. Perfect voor beginners en experts.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een American Cherry kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Clever Dripper 500ml Large is de grootste variant. Geschikt voor 2 tot 4 kopjes. En een van de eenvoudigste zetmethodes.
De Hario V60 Drip Kettle Buono is de ideale waterketel voor filterkoffie. Geschikt voor vrijwel iedere warmtebron. Perfect voor de beginner.
Dat wil jij toch ook? Lekker makkelijk! Twee keer per maand onze nieuwsbrief in je inbox. Met tips voor nieuwe koffiebars, exclusieve winacties en de lekkerste koffie recepten.
