0
Hoe (on)gezond is koffie nu echt?
Door 1865 Views

Hoe (on)gezond is koffie nu echt?

Mocht je het nog niet doorhebben: wij houden van koffie. Het smaakt fantastisch, maakt ons wakker, zorgt voor een geweldige focus en bezorgt ons elke dag weer een ultiem genietmomentje. En, zoals we uit het Nationaal Koffie & Thee Onderzoek mogen geloven: wij zijn niet de enigen die er zo gek op zijn. Maar liefst 79% van alle Nederlanders is een koffiedrinker, waarvan 66% dagelijks van dit drankje geniet. Wist je dat we in 2019 met z’n allen maar liefst 20 miljoen kopjes koffie per dag dronken? Per dag, ja. Dat zijn een hoop zwembaden vol met zwart goud.

Over de lekkere smaak en fijne bijwerkingen van koffie zijn we het dus allemaal wel eens. Maar wat weten we eigenlijk van koffie in combinatie met onze gezondheid? Kunnen we elke dag zorgeloos van ons lievelingsdrankje genieten, zonder dat dit negatieve gevolgen voor ons heeft? Wij gingen op onderzoek uit en kwamen tot verrassende conclusies.

Welke gezondheidsvoordelen zitten er aan koffie?

Laten we meteen positief beginnen. Want ja, er zitten (gelukkig) een hoop gezondheidsvoordelen aan koffie. Sterker nog: wist je dat zwarte koffie gewoon in de Schijf van Vijf van Het Voedingscentrum staat? Nee? Je bent niet de enige. Uit het Nationaal Koffie & Thee Onderzoek 2020 blijkt dat maar 14% van de koffiedrinkers op de hoogte is van dit feit. Hoe dan ook, het is een mooi weetje om mee te beginnen.

Dan de daadwerkelijke gezondheidsvoordelen van koffie. Dat zijn er volgens Het Voedingscentrum best wel wat. Zo blijkt bijvoorbeeld dat het drinken van twee tot vier koppen koffie per dag het risico op hartziekten met 10% verlaagt, net als het risico op een beroerte. En ook dat mensen die vijf koppen koffie per dag drinken, 30% minder risico lopen op diabetes type 2 in vergelijking met mensen die helemaal geen koffie drinken. Daarnaast tonen meerdere wetenschappelijke onderzoeken aan dat regelmatig koffiedrinken:

Kortom, mooie bevindingen waar wij blij van worden.

Zitten er gezonde voedingsstoffen in koffie?

Ja, er zitten behoorlijk wat goede voedingsstoffen in koffie. Zo krijg je met een grote mok koffie al 11% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B2 binnen. Ook vitamine B5, B1 en B3, magnesium, kalium, foliumzuur en fosfor vind je terug in jouw bakkie, net als een hoop antioxidanten. Al deze voedingsstoffen hebben een positief effect op je gezondheid.

Zitten er ook ongezonde stoffen in koffie?

Er zitten wat minder gezonde stoffen in koffie, maar de kans dat deze stoffen echt schadelijk voor je zijn, is ontzettend klein. De hoeveelheid waarin deze stofjes vrijkomen, ligt bijvoorbeeld aan de manier waarop de koffie gezet is, hoe goed de koffie gefilterd is, welke koffiebonen gebrand worden en de soort koffie. Ook meldt Het Voedingscentrum dat de gemiddelde hoeveelheid koffie die wij Nederlanders drinken, het onwaarschijnlijk maakt dat deze stoffen schadelijk voor ons zullen zijn.

Het gaat in dit geval om twee stoffen: acrylamide en cafestol.

  • Acrylamide is een stof die vrijkomt bij het roosteren van koffiebonen. Onderzoeken wijzen uit dat een hogere inname van deze stof schadelijk kan zijn voor mensen. Hoeveel acrylamide er uiteindelijk in je koffie zit, ligt voornamelijk aan de hoeveelheid water die gebruikt is bij het zetten van de koffie. Daarnaast kan het type koffiebonen dat je brandt een verschil maken. Zo bevatten robustabonen vaak meer acrylamide dan arabicabonen.
  • Cafestol is een stof die het LDL-cholesterol in je lichaam verhoogt. Een teveel aan LDL-cholesterol in je bloed kan ervoor zorgen dat dit stofje aan de binnenkant van je bloedvaten blijft plakken, wat de kans op een beroerte of hartaanval groter maakt. Je vermindert de hoeveelheid cafestol in jouw koffie door je koffie zo goed mogelijk te filteren.

Je kunt op basis van deze informatie dus een aantal bewustere keuzes maken, zoals je keuze voor koffiebonen en de keuze om je koffie goed te filteren. Maar er is geen reden tot zorgen: je kunt jouw koffie in het algemeen gewoon veilig blijven drinken.

Hoe zit het met cafeïne?

Het bekendste stofje in koffie is ongetwijfeld cafeïne. Dit is ook gelijk het stofje dat de meeste gezondheidseffecten geeft, zowel positief als negatief. De positieve effecten van cafeïne merk je waarschijnlijk elke keer dat je koffie drinkt – en zullen dus niet verrassend zijn. Cafeïne maakt je geconcentreerder, alerter en energieker, zorgt voor een minder vermoeid gevoel en laat je ontspannen. Niet gek dus dat je in de vroege ochtend het liefst direct je koffiezetapparaat aanzet.

De negatieve gezondheidseffecten van cafeïne heb je waarschijnlijk ook al eens ervaren, bijvoorbeeld op moeizame dagen waarop je héél veel koffie nodig had. Van te veel cafeïne kun je je onder andere rusteloos voelen, prikkelbaar zijn, hoofdpijn en hartkloppingen krijgen en duizelig worden. Het kan er ook voor zorgen dat je moeilijker in slaap komt. Niet voor niets raadt Het Voedingscentrum aan om maximaal vier koppen koffie per dag te drinken.

Misverstanden over koffie en gezondheidseffecten

Over koffie en de relatie met gezondheid bestaan best wel wat misverstanden. Iets dat misschien niet helemaal verrassend is, nu je weet dat maar 14% van de koffiedrinkers wist dat koffie in de Schijf van Vijf staat. We zetten de drie grootste misverstanden voor je op een rijtje.

  1. Koffie droogt je lichaam uit
    Dit misverstand komt vaak voor. Dat komt omdat mensen sneller moeten plassen als ze koffie hebben gedronken. Dit klopt, want de cafeïne in koffie stimuleert de nieren en zorgt er dus voor dat je sneller vocht afdrijft. Maar dit betekent niet dat je méér moet plassen en dus méér vocht verliest als je koffiedrinkt. Sterker nog, je kunt jouw kopjes koffie gewoon optellen bij de twee liter vocht die je dagelijks binnen moet krijgen.
  2. Koffie bevat veel calorieën
    Goed nieuws voor koffieliefhebbers die wat kilo’s kwijt willen raken: je kunt koffie gewoon blijven drinken als je wilt lijnen. In een beker zwarte koffie van 250 gram zitten namelijk maar twee kilocalorieën! Let er wel op dat je je koffie zwart drinkt. De toevoeging van suiker, melk en andere zoetigheden maakt je koffie uiteraard ongezonder. Vind je zwarte koffie toch te bitter? Maak het dan zoeter met wat Stevia of amandelmelk.
  3. Koffie is slecht voor je hart
    Nee, koffie is niet slecht voor je hart. Je hartslag zal door de cafeïne eventjes verhogen, maar daalt daarna ook weer net zo snel. En, zoals je al eerder las: het regelmatig drinken van koffie verlaagt juist het risico op hartziekten met 10%. Hartstikke positief, dus!

Wat kunnen we nu concluderen over koffie in relatie tot onze gezondheid?

Op de vraag of koffie in een gezonde leefstijl past, kunnen we (gelukkig) ‘ja’ antwoorden. Regelmatig koffiedrinken levert namelijk allerlei positieve gezondheidseffecten op, zoals een verminderd hoge kans op hartziekten, beroertes en depressies, een betere concentratie en een verhoogd energielevel. Zolang we het maximaal aantal koppen koffie op vier per dag houden, zoals Het Voedingscentrum ons officieel aanbeveelt, kunnen we gerust blijven genieten van ons favoriete drankje. Heb je de vier nog niet aangetikt vandaag? Schenk dan vooral lekker nog een kopje in!

Veelgestelde vragen

Is koffie slecht voor de gezondheid?

Nee, koffie is niet slecht voor je gezondheid. Sterker nog, koffie staat gewoon in de Schijf van Vijf van Het Voedingscentrum. Verschillende onderzoeken laten zien dat er zelfs best wel wat gezondheidsvoordelen zitten aan het drinken van koffie, zoals een verminderde kans op depressie en een vertraging in de ontwikkeling van alzheimer. Als je je houdt aan het maximaal aanbevolen aantal koppen per dag (vier), dan draagt koffie gewoon bij aan een goede gezondheid.

Het algemene advies van Het Voedingscentrum is om maximaal vier koppen koffie per dag te drinken. Drink je er meer, dan kun je last krijgen van het teveel aan cafeïne dat je dan binnenkrijgt. Denk bijvoorbeeld aan hartkloppingen, hoofdpijn en duizeligheid.

Alles waar ‘te’ voor staat, is niet goed. Dus ook te veel koffie niet. Je drinkt te veel koffie als je dagelijks meer dan vier koppen per dag tot je neemt. De grote hoeveelheid cafeïne die je dan binnenkrijgt, kan ervoor zorgen dat je last krijgt van vervelende bijwerkingen. Dit kunnen bijvoorbeeld hartkloppen en duizeligheid zijn, maar ook hoofdpijn, prikkelbaarheid en rusteloosheid.

Er zijn meerdere onderzoeken die aantonen dat de cafeïne in koffie bijdraagt aan vetverbranding. Toch zijn er ook tegengeluiden vanuit een aantal wetenschappelijke hoeken. Zij beweren dat koffie niet direct, maar indirect bijdraagt aan afvallen. Zo zou je van de cafeïne in koffie bijvoorbeeld meer energie krijgen, waardoor je meer kunt gaan bewegen. De stimulerende werking van cafeïne zou ook sportprestaties kunnen verbeteren. En het zou er ook voor kunnen zorgen dat de after-lunchdip wegblijft, omdat je spijsvertering sneller gaat werken en je mentaal en fysiek een boost krijgt. Tel daarbij op dat een kop zwarte koffie (250 gram) maar 2 kilocalorieën bevat en we kunnen in ieder geval concluderen dat je van koffie niet zo snel zult aankomen.

Koffie brengt verschillende effecten in je lichaam teweeg. De belangrijkste effecten zijn:

  • Hersenen: een stimulering van de stresshormonen cortisol en adrenaline. Cortisol zorgt in dit geval voor alertheid en adrenaline voor een boost van je dopamine, oftewel je ‘geluksstofje’. Daarom voel je je na een kop koffie vaak gelukkiger. Drink je te veel koffie (d.w.z. meer dan vier koppen op één dag)? Dan kun je last krijgen van vervelende bijwerkingen, zoals hoofdpijn, duizeligheid en rusteloosheid.
  • Nieren: koffie stimuleert de nieren, waardoor je sneller vocht afdrijft. Belangrijk om te weten is dat je door koffie niet méér moet plassen, maar alleen sneller. Koffie droogt je dus niet uit.
  • Darmen: koffie prikkelt de reflexen van de darmen. Hierdoor zul je waarschijnlijk eerder naar de wc moeten.

De laatste blogposts

Populaire producten

1Zpresso X-Pro S

1Zpresso X-Pro S

De 1Zpresso X-Pro S is het instapmodel handmolen van 1Zpresso die geschikt is voor zowel filter als espresso. Een prima molen voor de beginnende thuisbarista.

Uitverkocht
190,00
Comandante C40 MK4 - Liquid Amber

Comandante C40 MK4 – Liquid Amber

De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een Liquid Amber kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.

Op voorraad
249,00
Hario V60 Buono 1.2L Zilver

Hario V60 Buono 1.2L – Zilver

De Hario V60 Drip Kettle Buono is de ideale waterketel voor filterkoffie. Geschikt voor vrijwel iedere warmtebron. Perfect voor de beginner.

Op voorraad
47,95
Moccamaster KGB Select Forest Green

Moccamaster KBG Select

De Moccamaster KBG Select doet door z'n retro looks denken aan een oldschool koffiezetapparaat. De smaak van de koffie is echter van topklasse.

Op voorraad
219,00249,00
Acaia Lunar 2021 Black

Acaia Lunar 2021 weegschaal

De Acaia Lunar, hetzelfde strakke en stijlvolle ontwerp, maar nu in een kleiner en compacter formaat. Verkrijgbaar in Zwart, Zilver of Wit.

Op voorraad
309,00
Clever Dripper 500ml

Clever Dripper 500 ML

De Clever Dripper 500ml Large is de grote variant. Geschikt voor 2 - 4 kopjes. Een van de eenvoudigste zetmethodes. In grijs, sepia of transparante kleur.

Op voorraad
24,95
Sage The Barista Express

Sage The Barista Express

Sage The Barista Express is de eerste koffiemachine van Sage met ingebouwde bonenmaler, dosering en extractie. Perfect voor beginners en experts.

Op voorraad
729,90
Chemex Classic Coffee Maker - 6 kops

Chemex Classic Koffiemaker 6 kops

De Chemex Classic Koffiemaker 6 kops is de meest populaire variant. Perfect voor 4 tot 6 koppen koffie per keer.

Op voorraad
39,95
Comandante C40 MK4 - American Cherry

Comandante C40 MK4 – American Cherry

De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een American Cherry kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.

Uitverkocht
249,00
AeroPress

Aeropress Coffee Maker

Verse filterkoffie met één duw! De AeroPress Coffee Maker is de ideale filter zetmethode voor thuis. Geschikt voor 1 tot 2 kopjes per keer.

Uitverkocht
39,95
AeroPress Clear

AeroPress Clear

De allernieuwste versie van de AeroPress; de AeroPress Clear. Dezelfde gepatenteerde techniek, nu in een kristalhelder transparant jasje.

Op voorraad
58,95
Hario V60 02 glazen dripper VDG-02B

Hario V60 Glazen Dripper 02 – VDG-02B

Deze Hario V60 dripper is uitgevoerd in glas en afgewerkt met een zwart plastic voet en houder. Maat 02, dus geschikt voor 2-4 kopjes.

Op voorraad
21,00
1Zpresso JX-Pro

1Zpresso JX-Pro handmolen

De 1Zpresso JX-Pro handmolen is geschikt voor zowel filterkoffie als espresso. De molen is 12.5 micron per klik af te stellen.

Op voorraad
205,00
Fellow Stagg EKG White

Fellow Stagg EKG – Wit

De Fellow Stagg EKG is dé perfecte elektrische waterketel voor iedere (thuis)barista. Tot op de graad nauwkeurig. En in maagdelijk wit.

Op voorraad
162,50