Als je net als ons regelmatig thuis specialty coffee drinkt, wil je natuurlijk dat je koffie zo lang mogelijk vers blijft. Zeker wanneer je duurdere koffiebonen in huis, hebt als bijvoorbeeld de Semeon Abay van Friedhats uit Amsterdam (€20,- voor 250 gram), of de Jemen Port of Mokha Hayma Ahmad van Boot Koffie uit Baarn (€80,- voor 250 gram!). Het bewaren van koffie is overigens nog niet zo simpel als het lijkt. Traditioneel werd koffie bewaard in een luchtdichte koffiebus. Maar vooral met vers gebrande koffie is dat geen goed idee. Kortom, tijd om nu eens goed uit te leggen hoe je jouw koffiebonen nu het beste thuis kunt bewaren.
De versheid van de koffiebonen heeft natuurlijk de grootste impact op de smaak. Hoe verser, hoe beter, zou je denken. Niet altijd! Het kan namelijk voorkomen dat je koffie te vers is en dan een beetje grassig (of onrijp) smaakt. Dat komt omdat de koffiebonen na het brandingsproces gassen vrijlaten. Dat proces heet ontgassen. Doorgaans wordt aangeraden koffiebonen ongeveer vanaf 1 week na het branden te drinken. Dan zijn de koffiebonen voldoende ontgast en komen de smaken en aroma’s in de koffieboon het beste tot zijn recht.
Naast de versheid die een rol speelt in de smaak en houdbaarheid van koffie, hebben koffiebonen nog een aantal andere vijanden. Dat zijn (in deze volgorde) zuurstof, vocht, temperatuur en licht.
Het verlies aan smaak van koffie door zuurstof is een 2-richtingsproces. Veel mensen denken dat smaak alleen verloren gaat doordat koffiebonen hun smaak afgeven aan zuurstof, maar de smaak wordt ook beïnvloed doordat koffiebonen zuurstof opnemen. Kortom, koffie geeft CO2 af aan omgevingslucht (zuurstof), maar neemt dus ook zuurstof (O2) op uit de omgevingslucht.
“Maar wat kan ik er thuis dan aan doen?”, hoor ik je denken. Om te beginnen mag je vanwege dit 2-richtingsproces koffie dus NIET vacuüm of luchtdicht bewaren. Waarom? Omdat koffie na het brandingsproces CO2 afgeeft, dit proces heet ontgassen, en kan zelfs tot 1 week na het branden van de koffie plaatsvinden. Luchtdicht of vacuum verpakken van koffie lost dus het probleem van zuurstof opname op, maar is niet ideaal voor de afgifte van CO2. Daarom zie je in veel verpakking van koffiebonen aan de achterzijde een eenwegventiel. Dit ventiel zorgt ervoor dat CO2 uit de verpakking kan verdwijnen, terwijl er geen nieuwe zuurstof in de verpakking kan stromen.
Een lang verhaal kort, door je koffiebonen in de originele verpakking (met eenwegventiel) te bewaren, houdt je de koffie thuis dus het langste vers.
Naast zuurstof, is vocht ook een grote vijand die invloed heeft op de versheid van koffie. In de regel geldt, hoe droger hoe beter. Soms lees of hoor je wel eens dat het beter is je koffie in de koelkast te bewaren. Dat raden we echter sterk af. De luchtvochtigheid in een koelkast is vaak aan de hoge kant, wat dus weer een nadelig effect heeft op de smaak en houdbaarheid van je koffiebonen. Ook hier weer geldt, bewaar je koffie in de originele verpakking, mits voorzien van een 1-weg ventiel.
Door warmte kan koffie aroma’s verliezen. Uiteraard gaan de aroma’s na verloop van tijd sowieso verloren, maar ene warme temperatuur versnelt dat proces juist. De temperatuur probeer je dus laag te houden, en liefst zo consistent mogelijk. Zoals je hierboven al kon lezen is het bewaren van je koffie in een koelkast geen oplossing. Ook het invriezen van koffie is geen optie. Hierdoor worden de oliën in de koffiebonen en de aroma’s afgebroken. Dat wil je niet, omdat daarmee wederom smaak verloren gaat.
Als laatste van de vier vijanden die van invloed zijn op de smaak en houdbaarheid van koffie, zorgt ook licht ervoor dat aromastoffen oxideren. In de regel geldt dus om koffie en koffiebonen op een donkere plek te bewaren, zodat licht vrijwel geen invloed kan hebben op het verlies van smaak en versheid. Ook hier weer komt die originele verpakking om de hoek kijken. Doordat veel (goede) verpakking gelamineerd zijn, maken licht, vocht en warmte geen kans om de versheid te beïnvloeden.
Nu je weet welke factoren een rol spelen in de versheid van koffie, zetten we een een aantal tips voor je op rij. Door rekening te houden met onderstaande 7 tips bewaar jij je koffie thuis het langste vers:
Zo! Nu weet je precies wat je moet doen om langer te genieten van je koffie. Oh ja… Als je dan toch van specialty coffee houdt, maak dan alsjeblieft een lekkere V60 of AeroPress. Gooi die heerlijke boontjes liever niet in je volautomaatje 🙏
De Fellow Stagg EKG is dé perfecte elektrische waterketel voor iedere (thuis)barista. Tot op de graad nauwkeurig. En in maagdelijk wit.
De 1Zpresso JX-Pro handmolen is geschikt voor zowel filterkoffie als espresso. De molen is 12.5 micron per klik af te stellen.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een American Cherry kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De 1Zpresso X-Pro S is het instapmodel handmolen van 1Zpresso die geschikt is voor zowel filter als espresso. Een prima molen voor de beginnende thuisbarista.
De Chemex Classic Koffiemaker 6 kops is de meest populaire variant. Perfect voor 4 tot 6 koppen koffie per keer.
De allernieuwste versie van de AeroPress; de AeroPress Clear. Dezelfde gepatenteerde techniek, nu in een kristalhelder transparant jasje.
Sage The Barista Express is de eerste koffiemachine van Sage met ingebouwde bonenmaler, dosering en extractie. Perfect voor beginners en experts.
Deze Hario V60 dripper is uitgevoerd in glas en afgewerkt met een zwart plastic voet en houder. Maat 02, dus geschikt voor 2-4 kopjes.
De Hario V60 Drip Kettle Buono is de ideale waterketel voor filterkoffie. Geschikt voor vrijwel iedere warmtebron. Perfect voor de beginner.
De Clever Dripper 500ml Large is de grote variant. Geschikt voor 2 - 4 kopjes. Een van de eenvoudigste zetmethodes. In grijs, sepia of transparante kleur.
De Acaia Lunar, hetzelfde strakke en stijlvolle ontwerp, maar nu in een kleiner en compacter formaat. Verkrijgbaar in Zwart, Zilver of Wit.
Verse filterkoffie met één duw! De AeroPress Coffee Maker is de ideale filter zetmethode voor thuis. Geschikt voor 1 tot 2 kopjes per keer.
De Moccamaster KBG Select doet door z'n retro looks denken aan een oldschool koffiezetapparaat. De smaak van de koffie is echter van topklasse.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een Liquid Amber kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
