Als je tegenwoordig een willekeurige koffiebar binnenstapt, wordt je vaak overweldigd door het aanbod aan verschillende soorten koffie. Van een simpele espresso tot een smaakvolle latte macchiato. Er zitten vaak kleine verschillen in deze soorten koffie. Weet jij bijvoorbeeld wat het verschil is tussen een flat white of een cortado? Of doe je niet moeilijk en kies je dan gewoon voor een cappuccino?
De keuze aan verschillende soorten koffie is onderverdeeld in koffie gebaseerd op espresso, melk of ijs. Daarnaast heb je nog varianten met alcohol, maar die zie je niet vaak in een echte specialty koffiebar. Ook worden deze koffiesoorten tegenwoordig verder uitgebreid met diverse slow coffee trends, zoals filterkoffie met een Hario V60, Chemex, Kalita, Aeropress of French Press. Kortom, teveel om te onthouden. Maar door dit artikel (en de handige afbeeldingen) weet je de volgende keer precies wat er op de kaart staat. Je hoeft voortaan dus niet meer te gokken wat het ook alweer was, en kiest gewoon wat je lekker vindt.
Lees ook:
Vrijwel iedere koffie is gebaseerd op espresso. Deze koffiesoorten zijn dus altijd zwart, zonder toevoeging van melk, schuim of iets anders. Een koffie gebaseerd op espresso heeft meestal een sterkere koffiesmaak en is soms meer bitter (afhankelijk van de hoeveelheid water die eraan wordt toegevoegd). Vind je normale koffie te sterk, dan kun je beter voor een koffiesoort met bijvoorbeeld melk of ijs kiezen.
Vrijwel iedere koffiebar kan een enkele of dubbele (doppio) espresso zetten. De espresso is perfect als je van een hele sterke smaak houdt. Hij is ook meestal op in een of twee slokjes. Naast die sterke smaak proef je bij een espresso ook echt goed de verschillen tussen diverse koffiebonen. Zo herken je gemakkelijk zoet, zuur of bitter. Hoe meer water eraan wordt toegevoegd, hoe minder uitgesproken die smaakelementen naar voren komen. Een espresso bevat ongeveer 25 tot 30ml koffie, een doppio dus twee keer zoveel, namelijk 50 tot 60ml koffie. Wist je dat je met de Fellow Prismo AeroPress adapter eenvoudig lekker espresso thuis kunt maken?
Lees ook:
Is een espresso te makkelijk voor je, dan kies je voor een ristretto. De ristretto is de sterkste koffiesoort die gezet kan worden en bevat dus de minste hoeveelheid water. In totaal bevat een ristretto shotje zo’n 15ml koffie. De bereiding (in koffietermen heet dat extractietijd) is net zo lang als een espresso. Hierdoor wordt er veel smaak afgegeven aan de kleine hoeveelheid water, waardoor de concentratie dus heel hoog wordt. Kortom, een heel sterk shotje koffie.
Lees ook: Wat is een ristretto
De naam americano stamt uit de Twee Wereldoorlog. Amerikaanse soldaten, gelegerd in Italië, vonden de normale Italiaanse espresso vaak te sterk en bitter, dus voegden ze er meer water aan toe. Een americano is dus niets meer dan een normale espresso, aangelengd met extra heet water. Waar een espresso bestaat uit ongeveer 25 tot 30ml koffie, bevat een americano zo’n 60ml koffie (ongeveer 2x zoveel water).
Lees ook: Het verschil tussen een Americano en een Lungo
De lungo (ook wel long black genoemd) is anders dan een americano. Deze worden nog wel eens onder een noemer genoemd, maar er is wel degelijk verschil. De hoeveelheid gemalen koffie blijft hetzelfde als bij een espresso of americano (ongeveer 7 gram), maar er wordt 1,5 tot 2 keer zoveel water gebruikt tijdens de bereiding. Het grote verschil tussen een lungo en een americano is dat al het water bij een lungo door de gemalen koffie loopt. Bij een americano wordt een espresso gewoonweg aangelengd met extra water. Doordat alle water door de gemalen koffie loopt, resulteert dit in een sterke en rijkere smaak dan een americano, die soms wat waterig aan kan voelen.
Vind je normale koffie (of espresso) te sterk? Dan kom je al snel uit bij een koffiesoort met melk (ook wel latte koffiesoort genoemd). Door het toevoegen van melk wordt de smaak van de koffie over het algemeen zachter, je proeft immers minder bitter, en de koffie smaakt voller en romiger (afhankelijk van het soort melk). Uit ons koffiebar onderzoek blijkt dat de cappuccino veruit het meest populaire drankje is, de latte staat op een vierde plaats. Het verschil tussen deze koffiesoorten zit hem in de hoeveelheid melk en de manier waarop de melk aan de koffie wordt toegevoegd.
De meest populaire koffiesoort met melk is de cappuccino. Deze kun je tegenwoordig overal krijgen. Een cappuccino wordt gemaakt met een dubbel shot espresso waar je opgeschuimde melk aan toevoegt. De melk (meestal volle melk) wordt opgeschuimd in melkkannetje met behulp van een stoompijpje. Als de melk opgeschuimd is, wordt eerst een deel van de melk door de espresso heen geschonken. Het laatste deel van de opgeschuimde melk wordt bovenop de cappuccino en espressolaag geschonken. Hierdoor ontstaat de schuimlaag op een cappuccino. Een cappuccino leent zich er overigens perfect voor om in die schuimlaag figuurtjes (ook wel latte art genoemd) te maken.
Lees ook:
Een latte, of caffè latte of koffie verkeerd, lijkt op een cappuccino, alleen wordt er nu meer melk gebruikt. De melk wordt iets minder hard opgeschuimd dan bij een cappuccino, waardoor hij dunner wordt. In een latte wordt ongeveer 250ml melk gebruikt die over een dubbel shot espresso wordt geschonken. Meer melk betekent dus een minder sterke koffiesmaak, waardoor deze koffiesoort zachter en romiger smaakt.
De Flat White lijkt ook erg op een cappuccino en een latte (ze lijken overigens allemaal op elkaar, dat heb je intussen wel gemerkt). Het verschil tussen een Flat White en een cappuccino is ook hier weer de dunner opgeschuimde melk. Een Flat White wordt ook met 2 shots espresso gemaakt. De Flat White smaakt iets sterker dan een cappuccino of latte door de hoeveelheid melk. Eerst wordt een dubbele espresso gezet, waaraan ongeveer 150ml dunner opgeschuimde melk wordt toegevoegd. Wel heeft de Flat White een schuimlaagje waardoor je ook hier weer met latte art kunt spelen.
Lees ook:
Is een cappuccino of Flat White teveel voor je? Dan kies je gewoon voor een cortado. De cortado lijkt namelijk op een kleine cappuccino, maar smaakt wel iets sterker, omdat er minder melk aan toegevoegd wordt. Een cortado wordt gemaakt met een enkel shot espresso waaraan in verhouding 2 delen opgeschuimde melk wordt toegevoegd, dus 30ml espresso en ongeveer 60ml melk.
Lees ook:
Een latte macchiato is een stuk populairder dan een normale latte. Je herkent de latte macchiato ook meteen, omdat deze vaak in een doorzichtig glas wordt geserveerd, waardoor je duidelijk 2 lagen ziet. Eerst wordt ongeveer 250ml melk opgeschuimd en in een glas geschonken. Daarna wordt pas de espresso voorzichtig erover geschonken. Door de espresso er later aan toe te voegen, ontstaan dus die 2 duidelijke lagen. Het verschil tussen een latte en een latte macchiato is dus de volgorde. Bij de latte wordt eerst de espresso in een kop geschonken, dan pas de melk. Bij de latte macchiato dus andersom, eerst de melk en dan de espresso.
Lees ook: Wat is een macchiato?
Als laatste koffiesoort met melk nog de espresso macchiato. Dit is niets meer dan een normale single shot espresso waaraan twee theelepels opgeschuimde melk worden toegevoegd. De melk wordt zoals bij een cappuccino gewoon opgeschuimd, maar in plaats van deze opgeschuimde melk in de espresso te gieten, schep je het schuim er bovenop. Een espresso macchiato is dus net iets minder sterk dan een normale espresso. Ideaal dus voor als je zin hebt in iets sterks, maar niet te sterk. Trouwens, mocht je ooit ergens een piccolo latte tegenkomen dan is dit bijna hetzelfde als de espresso macchiato. Alleen in plaats van schuim er bovenop scheppen, wordt een scheutje melk in de espresso geserveerd.
In de zomer heb je niet altijd zin in een warme espresso of cappuccino. Dan kun je beter kiezen voor een ijskoffie, een van de koffiesoorten aangevuld met ijs. Naast deze simpele varianten ice coffee kom je tegenwoordig ook vaker cold brew of zelfs nitro coffee tegen. Die twee zijn niet met ijs gemaakt, maar zijn wel koud, en passen daarom prima in dit rijtje.
Lees ook:
Een hele simpele variant op de normale espresso is de ice coffee. Eerst wordt een shot espresso gezet, waaraan ijsblokjes worden toegevoegd. Hoe meer ijsblokjes, hoe zachter de smaak van de koffie. Hou je van sterke koffie, maar heb je geen zin in een warm drankje? Vraag dan minder ijsblokjes, bestel een dubbele espresso, of drink hem gewoon sneller op. Op die manier hebben de ijsblokjes minder tijd om te smelten en smaakt de koffie dus minder waterig. Ow, en een ice coffee wordt meestal met een rietje gedronken.
De naam verklapt het natuurlijk al, een ice cappuccino is niets meer dan een cappuccino met ijs. De ice cappuccino kan overigens wel op twee manier gemaakt worden. Zo kun je de cappuccino op de traditionele manier maken en daaraan ijsblokjes toevoegen. Of je gooit alles in een cocktailshaker, mixt het door elkaar en giet het dan in een glas. Door de ice cappuccino met een cocktailshaker te maken smaakt hij romiger en ziet deze er zachter en subtieler uit. Ook hier drink je hem weer met een rietje.
De affogato heeft eigenlijk iets meer met eten dan met drinken te maken. Hij wordt namelijk als dessert geserveerd. Een affogato is een shot espresso waar een bolletje vanille ijs aan toegevoegd wordt. Niet handig om deze onderweg te drinken, maar heerlijk om bijvoorbeeld een diner mee af te sluiten. Of als tussendoortje op een warme zomerdag.
Lees ook: Affogato Classic recept
Het grote verschil tussen een cold brew koffie en een “normale” koffie is dat de cold brew met koud water wordt gemaakt. Een cold brew koffie kan op grofweg 2 manieren worden gemaakt. Bij de eerste variant cold brew wordt ijswater heel langzaam over de gemalen koffie gedruppeld (ook wel cold drip coffee genoemd). Bij de tweede variant wordt gemalen koffie in koud water geweekt en daarna zo’n 12 tot 24 uur in de koelkast gezet. Wist je dat je met de PUCKPUCK Aeropress adapter een heerlijke cold brew koffie thuis kunt maken?
Een hele nieuwe trend op het gebied van koffie is de nitro coffee of de nitro cold brew. Zoals de naam al doet vermoeden wordt deze koude koffie gemaakt met stikstof (ook wel nitro of nitrogen genoemd). Door stikstof aan de koffie toe te voegen krijgt deze prik (zoals in bijvoorbeeld cola) en ontstaat er een schuimlaagje. Je zult deze koffiesoort nog niet overal vinden, maar dat zal de komende tijd langzaam veranderen. In Amerika is nitro coffee namelijk ontzettend populair en kun je hem daar zelfs bij Starbucks krijgen.
In principe zijn er 15 verschillende koffiesoorten te onderscheiden. Een deel zijn gebaseerd op espresso zonder melk, een deel soorten koffie zijn gebaseerd op melk en je hebt er een aantal met ijs. Bekijk ze hier allemaal.
De koffiesoorten met espresso zonder melk zijn, in volgorde van sterk naar minder sterk, ristretto, doppio, espresso, doppio, lungo en americano.
Het verschil tussen een espresso en een lungo zit hem in de hoeveelheid water die door de koffie loopt. In beide gevallen wordt namelijk net zoveel koffie gebruikt. Bij een lungo wordt echter 2x zoveel water gebruikt als bij een espresso.
Het verschil tussen een americano en een lungo is de manier waarop water wordt toegevoegd aan de koffie. Bij een lungo loopt alle water door de gemalen koffie, wat resulteert in een sterkere kop koffie. Bij een americano wordt net zoveel gemalen koffie gebruikt, echter loopt er 2x minder water door de koffie (in principe een espresso dus). Daarna wordt een americano aangelengd met water. Hierdoor is de smaak van de koffie zachter en minder sterk.
De Clever Dripper 500ml Large is de grootste variant. Geschikt voor 2 tot 4 kopjes. En een van de eenvoudigste zetmethodes.
De 1Zpresso JX-Pro handmolen is geschikt voor zowel filterkoffie als espresso. De molen is 12.5 micron per klik af te stellen.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een Liquid Amber kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
De Chemex Classic Koffiemaker 6 kops is de meest populaire variant. Perfect voor 4 tot 6 koppen koffie per keer.
De nieuwste Comandante C40 MK4 Nitro Blade handmolen, in een American Cherry kleur. Standaard geleverd met een glazen en een plastic potje.
Sage The Barista Express is de eerste koffiemachine van Sage met ingebouwde bonenmaler, dosering en extractie. Perfect voor beginners en experts.
De Hario V60 Drip Kettle Buono is de ideale waterketel voor filterkoffie. Geschikt voor vrijwel iedere warmtebron. Perfect voor de beginner.
Deze Hario V60 dripper is uitgevoerd in glas en afgewerkt met een zwart plastic voet en houder. Maat 02, dus geschikt voor 2-4 kopjes.
De Moccamaster KBG Select doet door z'n retro looks denken aan een oldschool koffiezetapparaat. De smaak van de koffie is echter van topklasse.
Verse filterkoffie met één duw! De AeroPress Coffee Maker is de ideale filter zetmethode voor thuis. Geschikt voor 1 tot 2 kopjes per keer.
De Acaia Lunar, hetzelfde strakke en stijlvolle ontwerp, maar nu in een kleiner en compacter formaat. Verkrijgbaar in Zwart, Zilver of Wit.
De 1Zpresso X-Pro S is het instapmodel handmolen van 1Zpresso die geschikt is voor zowel filter als espresso. Een prima molen voor de beginnende thuisbarista.
De allernieuwste versie van de AeroPress; de AeroPress Clear. Dezelfde gepatenteerde techniek, nu in een kristalhelder transparant jasje.
De Fellow Stagg EKG is dé perfecte elektrische waterketel voor iedere (thuis)barista. Tot op de graad nauwkeurig. En in maagdelijk wit.
Dat wil jij toch ook? Lekker makkelijk! Twee keer per maand onze nieuwsbrief in je inbox. Met tips voor nieuwe koffiebars, exclusieve winacties en de lekkerste koffie recepten.
